İnfantil Kolik (Bebek Koliği)

İnfantil Kolik Nedir?
İnfantil kolik, ilk üç ayda ortaya çıkan, üç haftadan fazla devam eden, haftada en az üç gün süren, günde üç saati aşan huzursuzluk ve ağlama nöbetleridir. Bebeklerin %10-40’ında görülür. Genellikle doğumdan sonra 2-3. haftalarda başlar, 6-8. haftalarda artar ve 3-4. aylarda kendiliğinden düzelir. İnfantil kolik nöbetleri genelde öğleden sonra veya akşam saatlerinde olur. Kolik nöbetleri anne sütü alan bebeklerde daha az görülür.
İnfantil Kolik Belirtileri ve Kolik Ağlaması
İnfantil kolik ağlamaları normal ağlamalardan farklıdır; kolik ağlamalarında bebeğin karnı tok, altı temiz, beslenme sonrası gazı çıkmış ve uyku problemi olmamasına rağmen bebek sürekli ağlama modundadır. Kolik nöbetlerinde bebeğin yüzü kızarır, alnı kırışır, yumrukları sıkılır, ayakları karnına doğru çekilir ve bebek tiz-delici çığlıklar atar. Bu bebekler ağlarken dizlerini karnına çeker, emmek ister fakat emerken de ağlar, karnı serttir ve karnına dokunulduğunda ağlaması daha da artar ve sakinleştirilemeden saatlerce ağlar. Bazen bir gaz çıkarma veya dışkı yapmayla bebek rahatlayabilir ya da bebeğin tamamen yorulması ile infantil kolik nöbeti sonlanabilir.
İnfantil Koliğin Nedenleri
İnfantil koliğin nedeni maalesef bilinmemektedir. Suçlanan faktörler; bağırsaklarda gaz fazlalığı ve beslenme sonrası gaz çıkarmama, gastroözefagial reflü (mide içeriğinin yemek borusuna ve ağza doğru yer değiştirmesi), süt alerjisi, annenin sigara içmesi, laktoz intoleransı (sütte bulunan temel karbonhidrat olan laktozun sindirilememesi), besin alerjisi, annelik kaygısı, yetersiz gelişmiş sinir sistemi, bebekte gebeliğin devam ettiği algısı (gebeliğin 4. trimesteri), biberonla besleme ve yatay pozisyonda beslenme şeklindedir.
İnfantil kolik nedeni olarak en fazla kabul gören açıklama; yenidoğan döneminde ilk günlerde dışarıdan gelen uyarıları engelleyici bir mekanizmanın var olduğu, birinci haftadan sonra bu engelleyici mekanizmanın ortadan kalktığı ve bebeğin dış uyaranlara karşı daha uyanık ve duyarlı hale geldiği şeklindedir. Böylece gün içerisinde uyaran bombardımanı altındaki bebek akşam saatlerinde iyice gergin ve uyarılmış olur. Sonuçta ağlama nöbetleri oluşur. Beşinci ayın sonunda, bebek dışarıdan gelen uyaranlarla baş edebilmeye başlar ve kolik sona erer.
İnfantil Kolik Tanısı
İnfantil kolik tanısı konulmadan önce bebeğin doktor tarafından değerlendirilmesi ve ağlama nöbetlerinin aşağıdaki nedenlerden veya hastalıklardan kaynaklanmadığının ortaya konulması gerekmektedir.
- Orta kulak enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, sepsis
- Hidrosefali, subdural hematom, menenjit
- Ağız içi yaralar, pamukçuk, gastroözofageal reflü, invajinasyon (kalın bağırsağın iç içe geçmesi), herni (fıtık)
- Göz yaralanmaları, gözde yabancı cisim
- El veya ayak parmağına saç turnikesi
- Çocuk istismarı
- Anne sütünden geçen ilaçlar
- İnek sütü alerjisi
- Aşı reaksiyonu
- Yenidoğanlarda ilaç yoksunluğu
- West sendromu
- Kalp ritim bozuklukları (özellikle supraventriküler taşikardi), kalp yetersizliği
İnfantil Kolik Tedavisi ve Ailelere Öneriler
İnfantil koliğin kanıtlanmış tek tedavisi zamandır, özellikle bebeğin dört ayı doluncaya kadar sabırlı olmak gerekir. Ailenin sabrını arttırabilmek için bebeğin sağlıklı büyüdüğü konusunda bilgilendirme yapılması önemlidir.
Bazı davranış değişiklikleri ile nöbetlerin sıklığı değil ama süresi azaltılabilir. Ebeveynler ağlayan bebeği ne zaman kucaklarına almaları gerektiğini bilmelidir. Her bebek için ayrı bir yaklaşım gerekmektedir.
Kolik Bebek Sahibi Ailelere Öneriler
- Bu bebekler aşırı gürültü ve parlak ışıktan korunmalıdır. Anne kucağına almadan önce sakin bir sesle yanıt vermeli, bebeği yatıştırmaya çalışmalıdır. Bebeğin ağlamalarına sözlü yanıtlar vermek ve göz teması yararlı olabilir. Hep aynı oda, aynı yatakta sessiz ve karanlıkta veya loş ışıkta olunmalıdır.
- Sarılmak, bebekte güven hissi uyandırır. Bu nedenle bebeğin kanguru içinde, yarım kundakta ya da annenin kucağında göğsüne yaslanmış şekilde yüzükoyun olarak yatırılması yararlı olabilir. Bebek kucaktayken sırtına hafifçe ve aralıklı olarak minik vuruşlar uygulamanın ve sırtını sıvazlamanın da faydası olur.
- Anne bebeğine ninni veya şarkı söyleyerek hangi müzik türünden hoşlandığını keşfetmeye çalışmalıdır. Beğendiği bir melodi tekrar tekrar söylenebilir.
- Yavaş tonda bir şeyler mırıldanırken bebeği hafifçe sallamak genellikle yararlı olmaktadır. Bebeğin kucakta, pusette, yatağında, hamakta ve bebek altı haftalıktan büyükse otomatik bebek salıncağında ritmik şekilde sallanması da faydalı olabilir.
- Karına sıcak havlu uygulaması veya banyo yaptırma (özellikle bir kova su içerisine göğsüne kadar daldırıp çıkarma) yararlı olabilir.
- Okşanmaktan ve dokunulmaktan hoşlanan bebekler için masaj sakinleştirici olabilir. Doğal zeytinyağı veya acı elma yağı hafif ısıtılıp birkaç damla karnına damlatılabilir. Ardından göbek etrafında saat yönünde iki dakikalık yumuşak masaj yapılır. Aynı yağlarla ayak tabanına da masaj yapılabilir. Bu masajlar günde üç kez yapılabilir, ancak özellikle gece uykusundan önce yapılıp bu şekilde yatırılması faydalı olabilir.
- Tek başına anne sütü ile beslenen bebeklerde diyet değişikliği yapmaya gerek yoktur. Anne sütü başlıca koruyucu faktördür. Meme ucu mümkün olduğunca en geniş şekilde bebeğin ağzına verilmelidir. Her öğünde iki memeyi birden emzirmeye çalışmak bebeğin laktozdan zengin önsütü aşırı almasına neden olduğu için gaz sancılarına yol açabilir. Bu nedenle bebek bir memeyi tamamen bırakana dek o memeden emzirilmelidir.
- Anne ağlamaların belirgin biçimde kendi yediklerinden etkilendiğini belirtiyorsa bu besinleri kendi diyetinden çıkarabilir. Annenin süt ve süt ürünleri, buğday, yumurta, fındık, nohut, kuru fasulye, mercimek, yeşil fasulye, bezelye, domates, salatalık, marul, gazlı veya kolalı içecekler, demli çay, kahve ve paketlenmiş gıdalar tüketmemesinin yararı olacağı bildirilmiştir. Annenin rahatlıkla tüketebileceği gıdalar ise; kırmızı et, balık, tavuk, ıhlamur, rezene çayı, kompostolar, yoğurt, ayran, hamur işleri, pirinç pilavı, kuru incir, dut ve bol sudur.
- Birçok bebek saç kurutma makinesi, vantilatör ya da elektrik süpürgesinin sesiyle, beyaz gürültüyle, su sesiyle, rahim içinde duyduğu guruldamaların ses kaydıyla, doğadaki seslerle ya da babalarının sesleriyle sakinleşebilmektedir.
- Bebek arabasıyla ve arabayla gezdirerek ortam değişikliği yapmak da yararlı olabilir.
- Tüm uygulamalara rağmen infantil kolikli bebek rahatlatılamazsa probiyotikli damlalar, karışık bitkisel damlalar veya gaz oluşumunu engelleyen damlalar doktor önerisi ile kullanılabilir.
İletişim Bilgileri:
Bebek ve Çocuk Sağlığı İle İlgili Her Türlü Soru İçin bize Ulaşın:
https://drosmanozdemir.com/bize-ulasin/
Doç Dr Osman Özdemir, Çocuk Kalp Hastalıkları ve Çocuk Sağlığı Uzmanı
Tel: +90 (312) 287 89 98
Adres: Kızılırmak Mahallesi, 1443. Cadde, 1071 Ankara Plaza-B Blok, No: 25-B/18, Kat: 3, Çukurambar/Çankaya/ANKARA
İlgili Linkler:
Bizi Sosyal Medyadan Takip Edin: